De bomen en het bos

Ik heb zo’n leuk boekje gelezen. Het heet ‘De Houtfabriek’ en gaat over 21 misverstanden over bos en bomen. Nou ben ik echt, maar dan ook écht een liefhebber van het bos, maar het gekke is dat álle 21 misverstanden voor mij van toepassing waren. Ik zal er een paar met je delen. Eens kijken hoe het met jou gesteld is.

‘Een dikke boom is een oude boom’. Wat denk je: waar of niet?
Serieus: ik heb altijd gedacht dat oude bomen groot en dik zijn. Blijkt gewoon niets van te kloppen. Het kán, dat een dikke boom oud is, maar ook dunne bomen kunnen behoorlijk oud zijn. Bomen in een bos moeten de beschikbare ruimte met elkaar delen. De boom die de meeste ruimte heeft en het meeste licht weet te vangen, groeit het hardst. Deze boom krijgt de grootste kruin en daarmee de dikste stam. De omliggende bomen zijn wellicht net zo oud maar blijven door gebrek aan licht en ruimte een stuk dunner. Is het je nooit opgevallen dat solitaire bomen in een park of laan juist heel vaak opvallend dik en groot zijn? Komt gewoon, omdat ze volop ruimte hebben en heel veel licht krijgen. Zeg dus nooit meer dat een dunne boom niet oud kan zijn!

Nog zo’n misverstand: ‘Een klimop wurgt een boom’.
Laatst ging de vriend verwoed in de tuin aan de slag om alle bomen te ontdoen van die alsmaar voortwoekerende klimop. Dagen is hij met deze klus bezig geweest. En wat blijkt: zinloze actie. Bomen hebben helemaal geen last van hun groene gast. De klimop gebruikt de boom alleen maar als steuntje. Met de hechtwortels klampt hij zich vast aan de bast om zo naar boven te kruipen. Maar de klimop heeft zijn eigen wortelstelsel en onttrekt absoluut geen vocht of voedingsstoffen aan de boom. Sterker nog: de klimop is een ecologische toevoeging. Het wintergroene bladerdek is een perfecte schuilplaats voor allerlei diertjes en de bloemen leveren nectar voor insecten en zaden voor de vogels. Echt nooit meer de klimop van bomen verwijderen!

Laatste voorbeeld: ‘De eik is de koning van het bos’.
Niets is minder waar. De eik heeft heel veel behoefte aan licht en groeit relatief langzaam. Redenen waarom hij het meestal verliest van andere boomsoorten. De eik heeft echt de hulp van mensen nodig. Eiken zijn altijd heel geliefd geweest bij mensen, omdat je er van alles mee kunt doen, zowel binnenshuis als buitenshuis. Van eikenhout kun degelijke meubels maken en vloeren, trappen en gebinten. Je kunt er zelfs schepen en bruggen van bouwen. En wat brandt er nou lekkerder in de open haard dan een goed stuk eikenhout? Maar zonder de hulp van mensen heeft de eik het juist heel erg moeilijk in het bos. Op de zandgronden verliest hij het van de beuk en op kleigronden van de esdoorn, de es en de iep. Waarom denken wij dan toch dat de eik de koning van het bos is. Nou als een eik het geluk heeft dat hij niet overruled wordt door andere, sterkere bomen kan hij heel erg oud worden. Veel ouder dan de meeste bomen in het bos. Bovendien beschikt de eik over een heel groot herstelvermogen, zelfs na grote verwondingen van takken of bast. En dat spreekt tot de verbeelding. Aan eiken worden soms mythische eigenschappen toebedeeld. En tja… dan moet je toch wel de koning van het bos zijn!

Er zijn nog veel meer hardnekkige misverstanden op te voeren, maar dan wordt dit verhaal te lang en het boekje niet gelezen. Een aanrader dus: De houtfabriek van Simon Klingen met 21 misverstanden over bos en bomen.

Liefhebbers van het bos en praatjesmakers tijdens de borrel moeten dit handzame boekje beslist gaan lezen.