En zo kan het gebeuren dat ik mijzelf opeens terugvind in een grote cirkel midden in het bos. Een kunstenaar nodigt mij uit om rustig te gaan zitten en te luisteren naar het verhaal van het bos. Niet dat er iemand iets gaat vertellen, nee de kunstenaar laat weten dat het bos zijn eigen verhaal wel kan vertellen; daar heeft het bos geen acteurs voor nodig. Ik hoef alleen maar de stilte te omarmen en te luisteren. En dus ga ik zitten en laat ik mij meevoeren met het geluid van de wind die de kruinen van de bomen zachtjes in beweging zet.
Dat het bos een verhaal heeft, heb ik voor het moment in deze cirkel al mogen ervaren. Ik heb zojuist een uur lang met een koptelefoon op mijn hoofd in diepe bewondering geluisterd naar het ritme van de aarde. De aarde rommelt; iets wat wij normaal gesproken liever niet willen horen. Maar hier tijdens het jaarlijkse Oerol op Terschelling laat de kunstenaar mij horen dat de natuur boos is en dat álles wat leeft voortdurend bromt en gromt. Misschien is dat helemaal niet écht zo, maar dan is de kunstenaar er toch maar mooi in geslaagd om mij dat voor even te doen laten geloven.
Zo hoor ik dat het bos zich echt met grote zorg afvraagt hoe het allemaal verder moet met de mensheid die de aarde steeds verder in het nauw drijft. En luister ik naar de verhalen waarin het bos waarschuwt voor de grote hoeveelheden microplastics die inmiddels in de bodem en het water – en daarmee ook in de vissen en de landdieren – zijn te vinden. Microplastics die al het ondergronds én het bovengronds leven vroeg of laat ingrijpend zullen verstoren. Ik hoor hoe het ecologisch evenwicht van belangrijke bacteriën inmiddels ernstig is verstoord en hoe onschuldige virussen transformeren naar dreigende pandemieën. Niet echt een verhaal waar je vrolijk van wordt. En dus zucht en ween ik uiteindelijk net zo hard als het bos, want wanneer zullen wij mensen toch eens begrijpen dat we zuiniger moeten zijn op de natuur waar we zo afhankelijk van zijn?
Terug naar de grote kring waar ik luister naar het kraken van de takken, het ruisen van de wind, het geritsel van vallende bladeren, het knappen van een droge tak. Ik luister écht heel goed in de hoop dat ik het echte verhaal van het bos – hier op Terschelling – nu eens goed versta en misschien wel door kan vertellen.
Gezien op Oerol: ‘How forests think’, van Elmo Vermijs. Een ervaring van de ondergrondse intelligentie van het bos. Hoe communiceren bomen? Hoe denkt het bos? Kan het bos dromen?
Lees ook de andere verhalen uit de serie Oerol: ‘Oerol‘ en ‘Ik wil wil wit zijn’ en ‘Geprolongeerd’
Vanzelfsprekender 