Elfstedentocht

Weerman Peter Kuipers Munneke besteedde er niet eens zo heel veel woorden aan in het acht uur journaal, maar januari 2025 gaat de boeken in als de warmste januarimaand sinds de start van de metingen. Wetenschappers weten nog niet hoe dat komt. Ze zoeken naarstig naar de oorzaak. Het kan te maken hebben met het feit dat de luchtvervuiling tegenwoordig een stuk minder is dan vroeger. Minder luchtvervuiling is een zegen voor de volksgezondheid, maar betekent ook dat er minder wolken ontstaan die het zonlicht weerkaatsen. Met als gevolg: warmere oceanen en daardoor een snellere opwarming van de aarde.

Denk nu niet dat deze blog een verhandeling wordt over het weer. Door de boodschap van de weerman heb ik opeens heel andere zorgen aan mijn hoofd. Tijdens dit item in het journaal zie ik namelijk het gezicht van de vriend in een mum van tijd omslaan naar standje treurig. “Wat is er aan de hand?”, vraag ik hem bezorgd. “Och, laat maar,” is zijn eerste reactie, “het is de moeite niet waard. De wereld kampt met serieuzere problemen zoals die gekke Trump en Poetin.” Maar als ik blijf aandringen, komt het hoge woord er toch uit.

“Sinds de laatste Elfstedentocht van ’97 droom ik er van om de Tocht der Tochten nog één keer te rijden”, verzucht de vriend. “Al 28 jaar volg ik in de wintermaanden schaatstrainingen. Twee keer in de week gaat in alle vroegte de wekker, zodat ik vanaf 8.00 uur op de schaatsbaan in Deventer mijn 100 rondjes kan rijden. Al die jaren heb ik er voor gezorgd dat ik fit en klaar ben voor dat éne moment waarop de voorzitter van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden zegt: ‘It giet oan’. Maar door dat bericht van de weerman spat mijn droom als een zeepbel uit elkaar. Een Elfstedentocht is voorgoed verleden tijd. Het gaat helemaal de verkeerde kant op! Zeker nu er steeds meer klimaatontkenners aan de macht komen. ‘Drill baby drill’, roept een gek als Trump. Door alle oorlogen zal het met de luchtvervuiling wel goed komen, maar een Elfstedentocht gaat er nooit meer komen. Zelfs de evenementen op de Oostenrijkse Weissensee worden geannuleerd vanwege vroegtijdige dooi. Het is egoïstisch om te treuren over zoiets als de Elfstedentocht, maar mijn droom bestaat alleen nog in de geschiedenisboeken. De Elfstedentochten van ’63, ’85, ’86 en ’97: dát waren nog eens tijden! En ik was er bij!”

“Ga je morgen nog schaatsen?”, vraag ik de vriend als zijn jammerklacht stilvalt. Ik vermoed dat de schaatsen nu echt in de wilgen hangen. “Ik ga zeker schaatsen”, roept hij resoluut. “Ik ga zelfs extra rondjes rijden! We mogen nooit, maar dan ook echt nooit vergeten hoeveel plezier het ijs ons ooit gaf.”

It giet oan – ook zonder Elfstedentocht.