


Ik heb een interessante ontdekking gedaan over het kerstfeest. Het verhaal gaat dat we met Kerstmis ‘de geboorte van Jezus’ vieren die ergens in een gammele, koude stal in de buurt van Bethlehem ter wereld kwam. Maar wist je dat het nog zeker vier eeuwen heeft geduurd – meer dan vierhonderd jaar – alvorens iemand op het idee kwam om de geboortedag van deze Godenzoon groots te gaan vieren? En dan nóg iets geks: het plan om kerst te introduceren, ontstond tegelijkertijd op twee verschillende plekken. Denkt er iemand een origineel idee te hebben, komt er ergens anders op de wereld een slimneus met precies hetzelfde plan aankakken. Hoe is het mogelijk? Maar het is mogelijk; bij godsdiensten kan alles.
Terug naar Kerstmis. Het idee voor dit feest ontstond dus gelijktijdig op twee plekken en wel in Rome en Jeruzalem. Reden waarom het kerstfeest aanvankelijk op 25 december en 6 januari werd gevierd. De bedenkers wilden immers allebei de credits hebben voor hun lumineuze idee. 6 januari…? hoor ik je zeggen. Dat is toch dat feest van…? Ho, wacht! Even tot hier!
Zowel vanuit Rome als vanuit Jeruzalem verspreidde het kerstfeest zich razendsnel over de wereld. Zo zie je maar: ook in de vroege jaartelling waren de mensen er al als de kippen bij als er iets gevierd kon worden en als er een vrije dag viel te scoren. Maar al gauw bleek dat het rijke Rome de meeste macht had en zo gebeurde het dat Kerstmis uiteindelijk bijna overal op 25 december werd gevierd. Al was er één klein Armeens volkje dat dapper stand hield en kerst bleef vieren op 6 januari. Als zoethoudertje riep Rome 6 januari uit tot het feest van de drie Koningen. Die drie wijzen waren immers niet voor niets met hun goud, wierook en mirre helemaal uit het Verre Oosten gekomen. Al attendeerde iemand mij laatst op het feit dat dit gezelschap zo’n lange reis nooit in 13 dagen af had kunnen leggen. Daar moesten ze minstens drie jaar over gedaan hebben. Dus ook van dit feest blijkt niet veel te kloppen.
Hoe dan ook: met Kerstmis vieren we de geboorte van Jezus of voor de minder gelovigen ‘de geboorte van een kind als symbool voor nieuw leven; dat er altijd weer een nieuw begin is na een donkere periode’. Best logisch dus dat Kerstmis bijna gelijk valt met het heidense feest van de Winterzonnewende (de terugkeer van de zon na de kortste dag op 21 december).
Tot op de dag van vandaag bestaat er veel onduidelijkheid over Kerstmis. De geboorte van Jezus is mysterieus en ook de datum blijft met raadsels omkleed. Maar dit mysterie is steeds minder belangrijk nu uit recent onderzoek blijkt dat 80% van de Nederlanders Kerstmis helemaal niet meer associeert met de geboorte van Jezus. En zelfs de opmaat naar meer ‘vrede op aarde’ is een utopie geworden met al die vreselijke oorlogen die in naam van God, Allah, Jahweh, Mohammed of hoe ze ook allemaal heten, gevoerd worden.
Kerstmis is het feest geworden van idiote drukte bij de supermarkten. Van receptenstress, wat-moet-ik-aan-dilemma’s en eindeloze lichtslingers aan het huis of in de boom. Van zinloze, dure cadeaus, familieruzies, dichte deuren en eenzaamheid voor wie alleen is.
Al jaren geleden heb ik besloten hier niet meer aan mee te doen. Juist met Kerstmis loop ik lekker de hele dag in mijn huispak, kook ik een eenvoudige maaltijd en zet ik mijn deur open voor iedereen die binnen wil komen. Als we ruim vier eeuwen zonder dit feest konden, heeft Kerstmis voor mij nu ook niet meer zo’n gierende haast. Al vier ik wel dat je altijd opnieuw kunt beginnen en dat het licht wordt, omdat de dagen gelukkig weer lengen. Ik vertrouw erop dat het na elke donkere periode weer licht wordt. Het kan even duren, maar het wordt weer licht.
En dát geloof ik. Halleluja
Lees ook eerdere verhalen uit de kersttijd: ’21 december’, ‘Drie koningen’, ‘Kaarsvet en Engelenhaar’ en ’21-12-21′